در دو دهه اخیر، الگوی مصرف و سلیقه خرید مردم ایران دستخوش تغییرات چشمگیری شده است. این تغییرات تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند رشد فناوری، افزایش دسترسی به اینترنت، تغییر سبک زندگی، وضعیت اقتصادی و تحولات فرهنگی شکل گرفته‌اند. امروز دیگر رفتار خرید مردم شباهت چندانی به سال‌های گذشته ندارد و معیارهای انتخاب کالا و خدمات به‌طور قابل‌توجهی تغییر کرده است.
یکی از مهم‌ترین تغییرات، افزایش تمایل به خرید آنلاین است. در گذشته، بیشتر مردم ترجیح می‌دادند به‌صورت حضوری از فروشگاه‌های محلی یا بازار خرید کنند. اما با گسترش اینترنت و ظهور فروشگاه‌های اینترنتی، مانند دیجی‌کالا و سایر پلتفرم‌های فروش آنلاین، فرهنگ خرید اینترنتی در ایران به‌سرعت رواج یافت. اکنون بسیاری از مردم برای صرفه‌جویی در زمان، مقایسه قیمت‌ها و استفاده از تخفیف‌ها، خریدهای خود را به‌صورت آنلاین انجام می‌دهند.
تغییر دیگر در اولویت‌های مصرف‌کنندگان دیده می‌شود. پیش‌تر، معیار خرید بیشتر بر پایه قیمت پایین بود، اما امروز بسیاری از خریداران به کیفیت، برند، خدمات پس از فروش و تجربه کاربری توجه بیشتری نشان می‌دهند. به‌ویژه نسل جوان، که آگاهی بیشتری نسبت به برندها و روندهای جهانی دارد، سلیقه‌ای مدرن‌تر و انتقادی‌تر نسبت به کالاها پیدا کرده است.
از سوی دیگر، افزایش آگاهی درباره سلامت و محیط‌زیست نیز بر الگوی مصرف تأثیر گذاشته است. مردم بیش از گذشته به ترکیبات غذایی، برچسب‌های تغذیه‌ای، و میزان قند و چربی محصولات توجه می‌کنند. در کنار آن، استفاده از محصولات طبیعی، گیاهی و دوستدار محیط‌زیست نیز مورد استقبال قرار گرفته است.
تحولات اقتصادی و نوسانات ارزی نیز بی‌تأثیر نبوده‌اند. کاهش قدرت خرید باعث شده بسیاری از خانواده‌ها به‌سمت مصرف کالاهای داخلی و برندهای اقتصادی‌تر حرکت کنند. این موضوع از یک‌سو موجب رونق تولیدات داخلی شده و از سوی دیگر، رفتار مصرفی مردم را به سمت خرید هدفمند و حساب‌شده‌تر سوق داده است.
در نهایت، می‌توان گفت که سلیقه مصرف مردم ایران از مصرف صرفاً ضروری و سنتی به سمت مصرف آگاهانه، دیجیتالی و ارزش‌محور حرکت کرده است. امروزه مشتری ایرانی، هوشمندتر، حساس‌تر و به‌دنبال تجربه خریدی است که هم‌زمان کیفیت، صرفه‌جویی و هویت شخصی او را منعکس کند.